GOED WONEN
De winnaars in de huidige woningmarkt zijn niet de starters en woningzoekenden maar de (internationale) beleggers en speculanten die op grote schaal woningen opkopen en ze voor woekerprijzen in de markt zetten. De woningmarkt is in de hele provincie overspannen. Hierdoor kunnen mensen niet gemakkelijk verhuizen omdat er vaak geen geschikte woning is te vinden. Deze situatie vraagt om een radicale omslag. Voor GroenLinks is wonen geen handelswaar om geld mee te verdienen, maar een grondrecht. Iedereen heeft recht op een goede betaalbare woning, ongeacht je inkomen. Daarom herstellen we de Nederlandse traditie van volkshuisvesting als publieke taak in ere.
Deze radicale omslag vraagt om een andere overheid. Een overheid die actief stuurt op een sterke en passende woonvoorraad in wijken met voldoende en krachtige voorzieningen. Een overheid die gemeenten actief ondersteunt bij het verstevigen van hun positie op de woningmarkt. Die de woningbouw tussen gemeenten afstemt en erop toe ziet dat alle gemeenten een adequate woningvoorraad voor kwetsbare doelgroepen, lageen middeninkomens realiseert. Die zich inspant om (sociale) voorzieningen in krimpregio’s op peil te houden en zorgt voor goede openbaar vervoersverbindingen.
Er moeten moeilijke keuzes gemaakt worden om het aanbod van woningen te vergroten en om de bestaande woningvoorraad beter te benutten. Wij kiezen voor kwalitatief goede nieuwbouw, duurzame huizen in groene wijken met goede voorzieningen. Daarnaast zetten we in op snel meer woningaanbod door in leegstaande bedrijfspanden woonruimte te realiseren. En door de bestaande woningvoorraad veel beter te benutten. We zorgen dat ouderen kunnen doorstromen naar kleinere woningen met passende voorzieningen. We geven leerkrachten en andere essentiële beroepsmedewerkers voorrang op een woning in de stad en bestrijden daarmee groeiende ongelijkheid.
De belangrijkste programmapunten:
- We blazen volkshuisvesting nieuw leven in. We stellen een Masterplan Volkshuisvesting op samen met gemeenten. We hanteren hiervoor een percentage van tenminste 40% sociale woningen bij nieuwbouw. Ook in het middensegment, worden met verhuurders afspraken gemaakt over de maximale huur.
- De provincie blijft het bouwen buiten bestaande steden en dorpen tegengaan. We compenseren altijd wanneer zulke kleine uitbreidingen zich voordoen in de vorm van toegankelijk groen, biodiversiteit en landschappelijke waarden.
- De provincie stimuleert het bouwen van woningen voor kwetsbare doelgroepen en lagere inkomens. Indien nodig dwingt de provincie gemeenten om kwetsbare doelgroepen te huisvesten.
- Alle nieuwbouw wordt circulair en natuurinclusief gebouwd.
LEEFBAAR EN VITAAL PLATTELAND
De provincie staat voor grote opgaven op het gebied van landbouw. GroenLinks vindt het belangrijk dat plattelandsgebieden niet worden uitgehold tot onaantrekkelijke, onbereikbare of ongezonde gebieden. Het contrast met de stedelijke gebieden, in het bijzonder met de MRA, wordt alsmaar groter en we zien dat de inwoners van deze gebieden steeds minder met elkaar in contact staan. GroenLinks vindt dat de samenwerking juist groter moet zijn om van elkaar te leren en profiteren. We moeten de helpende hand reiken voor een goede en gezonde stedelijke omgeving, en vooral om de minder stedelijke gebieden te ondersteunen.
De verbinding tussen stedelijk gebied en buitengebied moet worden versterkt. Als inwoners beter met elkaar in contact staan ontstaat ook vanzelf meer begrip voor elkaar. Dit is in deze tijd broodnodig. Bovendien wordt hierdoor focus verbreed van economisch naar sociaal perspectief.
De belangrijkste programmapunten:
- We nemen onze verantwoordelijkheid om de verschraling van het voorzieningenaanbod tegen te gaan in de buitengebieden. We stimuleren servicecentra in de buurt, bijvoorbeeld in de buurt van een bestaand buurthuis en/of bij een mobiltieitshub waar ov, een deelfiets of deelauto klaarstaat. Ook stimuleren we locaties voor gezondheidszorg, de bibliotheek, culturele voorzieningen, een sportgelegenheid of ruimte voor ontmoeting.
- Door eenvoudige ruilmiddelen, als een regiopas of een regiomunt, worden tegoeden beschikbaar gesteld aan alle inwoners die behoefte hebben aan activiteiten in het landelijk gebied. Bijvoorbeeld het huren van fietsen of andere vervoersmiddelen, het deelnemen aan sport, recreatie of educatieve activiteiten of het participeren bij de boer.
- Om bovenstaande punten te realiseren benutten we een deel van het transitiefonds dat voor de vermindering van stikstofdepositie en transitie van het platteland vanuit het Rijk beschikbaar wordt gesteld.
ONZE CULTUUR: TOEN, NU EN STRAKS
Creativiteit en verbeelding hoort een onderdeel te zijn van het economische beleid van de provincie. Het is van belang het op waarde te schatten. De culturele sector is namelijk van grote economische- én sociale waarde. Meer structurele en duurzame investeringen zijn nodig om de onzekerheid, waar de sector nu meer dan ooit mee te maken heeft, te verminderen. Tegelijkertijd blijft verdere verbreding en verdieping nodig. Kunst maakt het leven rijker; culturele ervaringen komen voort uit verbeelding. Iedere bewoner heeft recht op die verbeelding. Het toegankelijk maken van het culturele aanbod voor alle bewoners heeft daarom de grootste prioriteit.
Kunst en cultuur zijn de zuurstof van onze samenleving. De waarde van kunst en cultuur is de afgelopen jaren miskend. Structureel rechts bezuinigingsbeleid heeft de culturele sector uitgemergeld. Waar voor KLM de miljarden klaarstaan, moet de culturele sector keihard knokken voor een fractie daarvan. Kunstenaars en de mensen achter de schermen zijn in de praktijk vaak vooral het kind van de rekening.
Zonder goed contract, zonder baanzekerheid, zonder eerlijke beloning. Alsof hun bijdrage aan onze samenleving niets waard is. Alsof ze niet fors bijdragen aan onze economie, aan werkgelegenheid. Alsof we eigenlijk wel zonder hen kunnen.
Voor GroenLinks is niets minder waar. Het culturele leven moet na te veel magere jaren weer kunnen groeien en bloeien. GroenLinks kiest voor extra aandacht voor fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden voor kunstenaars en mensen achter de schermen en ook voor inclusie, diversiteit en jonge talenten. We hechten grote waarde aan onze culturele iconen, de nieuwe productiehuizen en andere broedplaatsen voor talent en innovatie. Dat doen we in alle regio’s, zodat ook bezoekers en makers buiten de Randstad toegang hebben tot kunst en cultuur.
De culturele sector biedt daarnaast bij uitstek een podium om een belangrijk, maar nogal ongemakkelijk, onderwerp in onze samenleving bespreekbaar te maken. In Nederland bestaat institutioneel racisme. Dit is een boodschap die veel mensen heel lang niet hebben willen horen. Maar we kunnen er als samenleving niet langer omheen. Als we luisteren naar de verhalen die mensen van kleur vertellen, zien we hoe diep het racisme in Nederland is geworteld. In onze geschiedenis, onze overheid, onze wijken, onze scholen. Ook al zijn er weinig mensen die bewust racistisch zijn, we leven in een systeem dat racisme levend houdt. Dit verhaal moeten we meer gaan uitdragen. En de culturele sector kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren.
De culturele sector is dus van wezenlijk belang voor een samenleving en voor onze provincie. GroenLinks kiest voor het investeren in kunst en cultuur.
De belangrijkste programmapunten:
- Er komt meer geld beschikbaar voor kunst- en cultuuronderwijs en ook bekijkt de provincie de mogelijkheden voor gratis toegang tot culturele instellingen voor sociale minima.
- De provincie stimuleert een goede spreiding van het culturele aanbod in de provincie. Er wordt meer geïnvesteerd in regionale culturele activiteiten gericht op amateurkunst, cultuureducatie en bibliotheekwerk.
- Door de coronacrisis dreigt een groot tekort aan stageplaatsen in sectoren die na de crisis juist weer hard vakmensen nodig hebben. We investeren in stagemakelaars en stagecoördinatoren om studenten beter te begeleiden en de samenwerking met praktijkopleiders in bedrijven te verbeteren.
- Noord-Holland heeft bij monde van de Commissaris van de Koning excuses gemaakt voor het koloniale- en slavernijverleden. Om bewustwording en erkenning over ons verleden te vergroten zetten we ons in voor een waardig, inclusief nationaal slavernijmuseum. We ontwikkelen een onderwijsprogramma voor voortgezet- en primair onderwijs.
BESTUUR EN INCLUSIE
In Noord-Holland is de tweedeling tussen arm en rijk groter dan in andere provincies. Elke gemeente kent gezinnen die dagelijks de eindjes aan elkaar moeten knopen. Het ideaal van een samenleving met gelijke kansen voor iedereen is nog lang geen realiteit. Met name grote groepen jongeren worden belemmerd zich te ontwikkelen en te ontplooien. De provincie heeft helaas nog te weinig aandacht voor de effecten van haar beleid op ongelijkheid en gelijke kansen. Dat willen we veranderen.
We voeren een inclusief beleid. Dit houdt in dat we culturele gevoeligheden in acht nemen, mogelijkheden bieden voor mensen van kleur om zich te laten horen en ruimte geven voor LHBTIQ+ emancipatie.
GroenLinks zet zich in voor het versterken van de democratie voor iedereen. Voor GroenLinks begint de democratie onderop; bij mensen die hun straat, hun buurt, hun gemeente, hun land beter willen maken. Democratie vraagt om een eerlijke en integere overheid die ruimte geeft aan gesprek, ontmoeting en eigen initiatief. Een overheid die durft te investeren in de ontwikkeling en het onderhoud van de democratie en onverschrokken stelling neemt tegen krachten die de democratie misbruiken en ondermijnen. Democratie betekent ook eigenaarschap over onze zorg, onze woningcorporaties en onze scholen.
De lokale bestuurskracht en -kwaliteit in kleine gemeenten4 is regelmatig een probleem. Dan is er sprake van een aantasting van het voorzieningenniveau, een kwetsbare en kleine ambtelijke organisatie, onvoldoende denkkracht op belangrijke dossiers en onvoldoende tegenspel tegenover sterke tegenspelers zoals projectontwikkelaars. Dat gaat ten koste van het welzijn van de dorpsbewoners.
GroenLinks is niet per definitie vóór schaalvergroting of fusie: het gaat ons om de beste schaal en de samenwerkingsvorm die past bij het beleid dat wenselijk en noodzakelijk is. Een goed voorbeeld hiervan is de samenwerking in de MRA. Dit zien we als een samenwerkingsverband met meerwaarde. We denken dat alle partijen in de MRA in deze constructie elkaars bevoegdheden respecteren en samen effectiever opereren. We zien het als onze opdracht om ondersteuning te bieden aan de samenredzaamheid in onze samenleving. Dat kan alleen als we vertrouwen durven geven aan mensen en gemeenschappen.
De belangrijkste programmapunten:
- De opcenten (opslag op de motorrijtuigenbelasting) in Noord-Holland gaan omhoog. De opcenten van de provincie Noord - Holland zijn al jaren de laagste van Nederland. Met de eerlijke en broodnodige verhoging kan een bijdrage worden geleverd aan de transitie naar een schonere en eerlijker maatschappij.
- We verlagen de stemgerechtigde minimumleeftijd voor provinciale referenda naar zestien jaar.
- We voeren meer regie op het onderwerp Gemeentelijke samenwerking of Fusie. We vinden het niet verantwoord om te wachten op wat er bottom up omhoogkomt. GroenLinks wil een actief provinciaal beleid. We leggen hierbij niets op, maar bevorderen het gesprek, maken inzichtelijk en bieden de feiten.
DIGITALISERING
Digitalisering helpt de provincie een betere toekomst te realiseren. Het vereist echter een kritische blik. Niet alle ontwikkelingen komen de burger en leefbaarheid van onze provincie ten goede. Niet alle innovatie is vooruitgang. De positieve mogelijkheden van technologieën, zoals kunstmatige intelligentie, zijn veelbelovend. Verantwoord gebruik van beschikbare data komt, door burgers vanuit vertrouwen te benaderen, de provincie, haar inwoners en de leefbaarheid ten goede.
Digitalisering biedt de provincie kansen om haar taakuitvoering zodanig in te richten dat zij de beste sociaaleconomische omstandigheden realiseert voor inwoners en bedrijfsleven. De juiste gegevensarchitectuur stelt ons in staat om op data-gedreven wijze de beste voorstellen te doen op het gebied van energie, water, mobiliteit en ruimtelijke vraagstukken.
De uitgangspunten zijn: digitale inclusie voor alle inwoners, een eerlijke en competitieve economie waarin data een centrale rol speelt, en een open, democratische en duurzame samenleving, waarbij digitalisering cruciaal is voor het behalen van de groene doelen.
De belangrijkste programmapunten:
- We creëren een publiek toegankelijk algoritme register waarin alle algoritmes die namens de provincie geautomatiseerde keuzes maken, besluiten voorbereiden, of voorspellingen doen over individuele burgers en groepen burgers, volledig, gedetailleerd en in begrijpelijke taal worden beschreven.
- Bij ICT-aanbestedingen spelen de kwaliteitsnormen, privacy standaarden, opensource software en duurzaamheid een leidende rol en niet alleen de kosten.