Landbouw en Voedsel
GroenLinks streeft een ander landbouwsysteem na. Een systeem dat zorgt voor gezond en duurzaam geproduceerd voedsel dat voor iedereen beschikbaar en betaalbaar is. Het huidige systeem is vastgelopen en biedt onze boeren geen perspectief. De exportgerichte productie van bijvoorbeeld bloemen en zuivel is ongewenst én onhoudbaar in onze dichtbevolkte provincie. GroenLinks is voor een systeem waarin kleinschalig opererende agrarische bedrijven economisch gezond kunnen zijn. GroenLinks wil zulke landbouw te stimuleren. Dus werken we aan een socialer en duurzamer landbouwbeleid dat boeren perspectief biedt.
In Noord-Holland zijn gelukkig veel boeren die vooroplopen met natuurinclusieve kringlooplandbouw. Zij laten zien dat het ook anders kan. Zij dragen bij aan een hogere biodiversiteit, een groter dierenwelzijn en beter landschapsbeheer. We zijn voorstander van lokale productie en verkoop en dat boeren een betere onderhandelingspositie krijgen tegenover supermarkten. GroenLinks staat zij aan zij met de boeren in Noord-Holland die iedere dag vanuit die overtuiging aan natuurinclusieve landbouw werken.
Wij vinden het essentieel dat, ondanks of op termijn zelfs dankzij, de landbouw de rijkdom van onze bodem behouden blijft. Ook in Noord-Holland stoten we gezamenlijk te veel stikstof uit. Door deze hoge stikstofdepositie verzuurt onze bodem en verdwijnen vele planten- en boomsoorten. Het gevolg is een sterk afnemende biodiversiteit en ook een minder gezonde leefomgeving voor onszelf. Dat moet veranderen. We houden vast aan een halvering van stikstof in 2030.
Het gebruik van landbouwgif zorgt voor een aantasting van onze gezondheid en voor een afname van insecten, vogels en andere dieren. We zijn voor gifvrije landbouw.
Het roer moet om. Alleen dan kunnen we onze natuur, de biodiversiteit, de bodem- en de waterkwaliteit op peil houden. Het is tijd voor een nieuwe visie op onze landbouw. visie waarin landbouw en natuur niet gescheiden zijn, maar gelijkwaardige onderdelen zijn van hetzelfde systeem.
De belangrijkste programmapunten:
- We maken ons sterk voor natuurinclusieve kringlooplandbouw. Een goede bodemkwaliteit, verbetering van biodiversiteit en de productie van gezond voedsel gaan hand in hand. We begrijpen dat dat voor boeren soms ingrijpend is. Daarom helpen we hen met een transitiefonds.
- Er wordt niet meer vee gehouden dan wat het land aankan. Boeren hoeven dan niet langer mest en veevoer te importeren.
- De provincie stelt als doel om de uitstoot van stikstofoxiden en ammoniak uiterlijk in 2030 met 50% terug te brengen. De provincie ondersteunt boeren bij deze transitie. We creëren een provinciaal transitiefonds voor de besteding van de stikstofgelden van het Rijk.
- De provincie steunt initiatieven voor lokale, natuurvriendelijke voedselproductie en andere vormen van community supported agriculture. Hierin werken boeren en burgers samen. Bijvoorbeeld aan (verticale) stadslandbouw, voedselbossen en herenboeren.
- De provincie ondersteunt de eiwittransitie, waarbij de consumptie van vlees en zuivel wordt teruggedrongen ten gunste van gezond en plantaardig voedsel.
Gezonde Leefomgeving
We beschermen inwoners die bewust of onbewust lijden onder een ongezonde omgeving. Keer op keer blijkt uit onderzoek dat de leefomgeving in de IJmond nog slechter is dan we dachten. Er is veel kennis over mogelijkheden om te vergroenen. Er zijn kleine stappen gezet. Nu is het tijd om de opgedane kennis in te zetten en duidelijke resultaten te halen. Ook de jongste generatie en alle generaties na hen moeten gezond kunnen leven en opgroeien. Binnen de provinciale omgevingsverordening zetten we gezondheid voorop en kiezen we voor een gezonde toekomst voor alle Noord-Hollanders. We leggen de lat hoog voor een gezonde en groene economie. Daarbij stellen we ambitieuze doelen voor 2027 en 2030. We realiseren ons dat dit soms pijn kan doen.
Grote industrie, zoals Tata Steel en Cargill wordt niet langer de hand boven het hoofd gehouden. We stellen strenge eisen om de noodzakelijke normen vóór 2030 te realiseren. Als dit (economisch of juridisch) echt niet haalbaar blijkt, sturen we aan op een zo snel mogelijke sluiting van de meest vervuilende fabrieken om plaats te maken voor een duurzaam alternatief. Bij het verstrekken van vergunningen wordt bij voorbaat al strenger gekeken naar randvoorwaarden. Dat betekent met name voor vervuilende industrieën dat er alleen vergunningen worden verstrekt als er voorafgaand aan de productie al adequate maatregelen zijn getroffen.
Dit geldt ook voor de luchtvaart, in het bijzonder Schiphol. Een gezonde leefomgeving en het Schiphol zoals we het nu kennen gaan niet samen. Krimp van de luchtvaart is de enige logische oplossing voor de gezondheid van omwonenden. Voor GroenLinks heeft dit prioriteit boven het behoud van de overstapfunctie van Schiphol. Het gedoogbeleid waarin Schiphol onbestraft omwonenden en omgeving kan vervuilen stopt. Voor korte afstanden zijn er immers goede alternatieven beschikbaar die veel minder vervuilend en milieubelastend zijn.
Ook ander vervoer moet minder vervuilend worden. We stimuleren een modal shift, waarbij mensen vaker de auto laten staan, maar reizen met fiets of ov. We zorgen voor meer duurzame vervoersalternatieven, veilige fietspaden, een robuust en betaalbaar ovsysteem en aanvullende bereikbaarheid waar nodig om vervoersarmoede tegen te gaan. Door voorzieningen dicht bij de woongebieden te plaatsen worden afstanden korter. We stimuleren knooppuntontwikkeling waar wonen, werken en voorzieningen worden gecombineerd op de plekken die het best bereikbaar zijn met het ov. Ook door gedeeltelijk thuiswerken vermindert of spreidt de mobiliteitsbehoefte, daarom stimuleren we dit.
De belangrijkste programmapunten:
- De meest vervuilende fabrieken van Tata Steel, de Kooks 2 fabriek en de Hoogoven 6, willen we direct sluiten. Alleen als de transitie naar groene staalproductie slaagt kan Tata Steel voortbestaan. We vragen hierbij om een versnelling van zichtbare resultaten. Als het in 2025 niet haalbaar blijkt om in 2030 volledig groen staal te realiseren dan is er geen plek meer voor Tata Steel in de regio IJmond.
- We zijn per direct voor krimp van Schiphol tot een maximum van 400.000 vluchten per jaar. Daarna krimpen we verder naar een grootte die binnen de grenzen van de leefomgeving past.
- We stellen de normen van de wereld gezondheidsorganisatie (WHO) voor luchtkwaliteit als doelstelling voor de gehele provincie. We stellen een plan op hoe we in 2030 op alle plaatsen voldoen aan deze basisnormen.
- We versterken de omgevingsdiensten in onze provincie. Deze instanties bewaken de gezondheid van onze leefomgeving door vergunningverlening, toezicht en handhaving.
Bereikbaarheid
Mobiliteit is nodig voor een gezond leven; om te ontmoeten, te ontdekken, te recreëren en te werken. De vraag naar mobiliteit blijft groeien. Grote vervuilende (auto)verkeersstromen zorgen voor veel overlast en veroorzaken ze een ongezonde leefomgeving. De grote hoeveelheid benodigde infrastructuur zorgt voor een alsmaar meer versnipperd landschap en verkleining van natuur en leefgebieden. Bovendien wordt het onderhoud van die infrastructuur alsmaar duurder. De coronaperiode heeft ons geleerd dat we soms ook zonder fysieke verplaatsingen bereikbaar kunnen zijn. GroenLinks staat voor mobiliteit waarbij iedereen zich kan verplaatsen zonder een te grote druk op de ruimte en het milieu.
GroenLinks zet in op een modal shift in de gehele provincie; reizen gebeurt zoveel mogelijk op een gezonde en niet vervuilende manier. Door basisvoorzieningen dichter bij huis creëren we bereikbaarheid voor iedereen. Voor langere reizen maken we ov en fiets toegankelijk en snel. Zo verkleinen we de uitstoot en vergroten we de bereikbaarheid voor iedereen.
Stedelijke gebieden worden goed verbonden met frequent en snel openbaar vervoer. In veel stedelijke gebieden zien we al een goede ontwikkeling; steeds meer mensen verplaatsen zich met de fiets of ov. Dit aandeel willen we in alle gebieden, en tussen de gebieden onderling, omhoog brengen. De fiets en het ov, of een combinatie daarvan, moet zodanig aantrekkelijk worden dat een steeds kleiner deel van de reis nog met de auto plaatsvindt.
Daarbij weten we dat het niet betaalbaar is om in elke kleine kern een hoogfrequente ovlijn te hebben. Het is wel reëel om toe te werken naar hubs waar vandaan dit wel mogelijk is. Zo wordt voor iedere inwoner van Noord-Holland reizen met het ov mogelijk en aantrekkelijk.
De belangrijkste programmapunten:
- De provincie Noord-Holland gaat vervoersarmoede tegen. Dit doen we met maatwerk. Soms met volwaardig ov, maar ook innovatieve deelsystemen, taxibonnen, enzovoort, kunnen een oplossing bieden. Hierbij ligt de focus buitengebieden.
- De provincie blijft investeren in een hoogwaardige, fijnmazige en veilige fietsinfrastructuur met doorfietsroutes tussen gemeentekernen. Er wordt ook geïnvesteerd in recreatieve fietsroutes en meer oplaadpunten voor e-fietsen.
- De provincie stelt met haar partners en gemeenten concrete doelstellingen op voor de modal shift in 2026 om het autogebruik en -bezit te beperken.
- De provincie Noord-Holland investeert niet in nieuw grootschalig asfalt voor autoverkeer. De verbinding A8-A9 is voorgoed van de baan.
