Per 1 januari 2015 verschuift de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg van de provincie naar de gemeenten. Raadsleden krijgen er dus een taak bij: de zorg voor jeugd mede vormgeven en controleren. Een goede kennisoverdracht is belangrijk, daarom organiseerde Provinciale Staten op woensdagmiddag 24 april de conferentie ‘Grip op Jeugdzorg’ om raadsleden te informeren over de nieuwe taak die op hen af komt. GroenLinks Statenlid Lene Grooten sprak namens Provinciale Staten de in grote getale aanwezige raadsleden toe:
Lene Grooten "In 2011 kwam ik in de Staten en was ik blij met de portefeuille jeugd. Zelf had ik een hele fijne jeugd en dat wens ik iedereen toe. Maar het voelde ook meteen als een verantwoordelijkheid: kwetsbaar, het gaat om kinderen en het is complex. Van alle onderwerpen heeft dit onderwerp in de afgelopen twee jaar de meeste emoties losgemaakt. Al mijn collega’s door de hele Staten heen delen een grote betrokkenheid.
De eerste maanden voelde ik me net Alice in Wonderland. De wereld van de jeugdzorg is een volle wereld. Ik sta in een hal vol met deuren maar ik weet niet bij welke te beginnen en waar is de sleutel? Als je door het ene deurtje bent, ben je veel te groot voor het volgende en steeds als je iets lijkt te begrijpen, val je in een gat in de grond of kom je een wit konijn tegen waarvan je denkt: “Hè hoe komt die er nou weer?” Al die afkortingen, instanties en werkwijzen, ik had gevoel dat ik alles moest snappen om een goed verhaal te houden. Dat betekende dat ik al snel op een zeer detaillistisch uitvoeringsniveau aan het praten raakte. Maar we zijn als politici natuurlijk niet de professionals en kunnen niet alle details kennen, wij moeten de grote lijnen bewaken, sturen en soms controleren, maar bijvoorbeeld ook innovatie mogelijk maken.
Dat betekent niet dat je niet moet weten waar je over praat. Daarom ben ik, en met mij ook veel collega’s, zelf op zoek gegaan naar de mensen in de jeugdzorg. Zowel de mensen die dag in dag uit werken met kinderen als de ouders en kinderen die de zorg nodig hebben. Omdat hun verhalen zoveel meer zeggen dan stapels papier. Zodat jeugdzorg geen papieren werkelijkheid wordt. In de kern gaat het over mensen, over een moeder die het niet aankan of over een kind dat zich niet kan hechten.
Zo liep ik stage bij Bureau Jeugdzorg en kwam er op initiatief van onze Statencommissie een avond met cliënten. Ik kan jullie dit ook erg aanraden: ga kijken en praat met pleegouders, mensen bij het meldpunt kindermishandeling, met cliëntenraden en etc.
De transitie jeugdzorg brengt een forse bezuiniging met zich mee in een breder pakket aan bezuinigingen. Uit onderzoek blijkt dat de stapelingseffecten van de verschillende bezuinigingen vooral bij jonge gezinnen neerkomen. Dat baart ook zorgen. Maar toch is nu ook de kans om wezenlijk dingen te veranderen en die kans moeten we met beide handen aanpakken. Het uitgangspunt dat de zorg voor kinderen en gezinnen zo dicht mogelijk bij mensen wordt georganiseerd is nastrevenswaardig. Een gemeente heeft een directer contact met de plekken waar gesignaleerd kan worden: sportclubs, huisartsen, scholen.
Een van de dingen die al snel als een paal boven water stonden voor mij was dat de transitie veel meer moet worden dan alleen een overdracht. Het is geen tijdperk van transities, het is een transitie van tijdperken. Dit is geen zaak van overheden onderling: het is een fundamentele zaak van burgers en hun relaties met professionals en overheid."
Naast Lene Grooten spraken op de conferentie ook gedeputeerde Elvira Sweet, Annelies Schutte (VNG) en Ingrid de Vries (projectleider transitie jeugdzorg regio Den Bosch). Daarnaast werd een aantal korte pitches verzorgd. De presentaties van de verschillende programma-onderdelen zijn hier te downloaden.