Fractievoorzitter Titia van Leeuwen doet verslag van het verloop van de coalitieonderhandelingen, waar GroenLinks al snel geen deel meer van uitmaakte. De gevolgen zijn zichtbaar in het collegeakkoord: een verbod op nieuwe windmolens op land, afbraak van het openbaar vervoer en volop ruimte voor megastallen. De komende jaren zal GroenLinks dus keihard oppositie moeten voeren, de afgelopen maanden zij we daar al volop aan begonnen.

Coalitieonderhandelingen

Op de avond van de Statenverkiezingen waarop de Noord-Hollandse fractie van 5 personen werd gevormd, startten ook de onderhandelingen over een nieuw te vormen coalitie. GroenLinks had twee perioden meegeregeerd in de provincie, met als laatste GS-lid Bart Heller die een duidelijk beleid neerzette rond onder meer milieu, natuur en duurzame energie. In de campagne was al duidelijk geworden dat met name rond openbaar vervoer en duurzame energie de bestaande coalitiepartijen en in hun kielzog ook D66 een andere koers wilden dan het beleid tot dan toe en dan  GroenLinks. En in de onderhandelingen werd al snel duidelijk dat D66, gegroeid van 2 naar 6 zetels als een makkelijker coalitiepartner werd gezien, dan de ook in samenstelling grotendeels nieuwe GroenLinks fractie. De ruil was voorzien en was ook snel gemaakt: GroenLinks eruit en D66 erin.

Geen ruimte meer voor windmolens

Het resultaat van die ruil werd duidelijk in het coalitieakkoord waarin de invloed van GroenLinks duidelijk gemist werd. We kwamen volop in de oppositierol met het aan de kaak stellen van nieuw beleid tegen de verdere uitbreiding van windmolens in Noord-Holland. Het in de vorige staten geformuleerde beleid met een zorgvuldig opgestelde kaart waar geen en waar wel, goed ingepast in het landschap en in goede afstemming met bewoners, molens geplaatst kunnen worden, werd met een veeg van tafel gehaald. Een motie van GroenLinks om eerst maar eens in kaart te brengen wat de effecten van een dergelijk beleid zijn op de nog lopende initiatieven, op de doelstellingen voor duurzame energie, op de plannen voor het energiecluster in de kop van Noord-Holland en dergelijke, werd niet aangenomen. Wat wil je met  een coalitie die 35 van de 55 zetels bezet, gesteund door 6 zetels van de PVV die in de campagne riep dat alle windmolens Noord-Holland uit moeten. Maar we laten ons niet uit het veld slaan en laten nu zelf een dergelijke verkenning doen ter onderbouwing van door ons in te brengen eigen voorstellen en plannen voor duurzame energie in Noord-Holland. Na de zomer zullen we daaromheen een conferentie organiseren.

Afbraak Openbaar Vervoer

Een ander punt van GroenLinks dat door de nieuwe coalitie gelijk van tafel is geveegd is het principe dat voor elke euro die aan asfalt wordt geïnvesteerd ook een euro wordt geïnvesteerd voor openbaar vervoer. In het coalitieakkoord is daar niets meer van te zien. Bovendien werd een nieuwe aanpak voor concessieverlening  voor losse lijnen geïntroduceerd die garant lijkt te staan voor een groot kwaliteitsverlies in het openbaar vervoer doordat buslijnen onderling niet op elkaar afgestemd zijn.

Deur open voor megastallen

Ook werd in het coalitieakkoord alvast een voorschot genomen op de afronding van de door de vorige staten nog niet afgesloten discussie over megastallen in Noord-Holland. Onder verhullend taalgebruik dat men geen megastallen in Noord-Holland wil, werd de deur daarvoor juist wagenwijd opengezet. Dit door een ruime definiëring van wat een megastal zou zijn en daarbovenop de mogelijkheid van onbeperkte groei door een vrijstellingsbevoegdheid van Gedeputeerde Staten. We konden ons niet aan de indruk onttrekken dat PvdA en D66 wel erg veel van hun wensen bij VVD en CDA hebben moeten inleveren om een gedeputeerde zetel te bemachtigen.

Keiharde oppositie

We hadden een hele serie vragen en opmerkingen bij het coalitieakkoord, op velerlei gebied. Die zullen leidend zijn bij onze verdere inbreng en oppositie de komende jaren. Het zal geen eenvoudige oppositie worden, maar we gaan ervoor en zullen met vele initiatieven komen waarin we andere statenleden mee proberen te krijgen. Een voorbeeld daarvan was de inzet van de fractie bij de Arondeuslezing, waar we de staten (minus PVV) mee kregen in een motie om het voortbestaan van de lezing te garanderen. En dat op een manier, waarop een situatie zoals zich die nu voordeed (een paar statenleden beslissen met PVV dat de lezing niet doorgaat) zich niet meer kan voordoen.

Een ander voorbeeld is het initiatief, samen met de SP, voor een onderzoek naar de signaleringsfunctie van thuiszorgmedewerkers in Noord-Holland. Een functie die bij de invoering van de WMO is komen te vervallen.
Verder gaan we ook een paar werkgroepen rond onze belangrijkste speerpunten (zoals duurzame energie, natuur en landbouw, openbaar vervoer) oprichten. Om gezamenlijk met Noord-Hollandse leden die deskundig  zijn op die gebieden activiteiten en voorstellen te ontwikkelen.

Titia van Leeuwen

Fractievoorzitter GroenLinks Noord-Holland