geborgde zetels
Het bestuurslid bleek één van de bezetters van de zogenaamde ’geborgde zetels’ te zijn. Dat zijn de bestuursplekken die gereserveerd zijn voor landbouwers (3), het bedrijfsleven (3) en natuurorganisaties (1). Daarmee zijn zeven van de 30 zetels geen onderdeel van het democratisch proces. Anno 2021 bestaat dat nog. Daarom kan de man het zich permitteren de kwestie Uitdam die avond niet serieus te nemen. Hij vertegenwoordigde immers niet deze burgers maar een beperkt deelbelang en zijn zetel was toch geborgd.
Besluiten zijn niet alleen technisch
Waterschappen hadden oorspronkelijk tot taak de dijken stevig te houden. Daarna kwam er de zorg voor schoon water bij. Allebei onderwerpen die niet erg politiek waren. Waarom zou je van mening verschillen over veiligheid en gezondheid? Dat kon lang ‘technisch’, dus onpolitiek, worden afgedaan. Maar dat is veranderd. Waterschappen spelen tegenwoordig een cruciale rol als het gaat om milieu, natuur en klimaatverandering. Haar waterpeilbesluit beïnvloedt namelijk de CO2-uitstoot in veengebied. Haar beleid voor het terugdringen van gewasbeschermingsmiddelen beïnvloedt het milieu. Haar besluit om bij de rioolwaterzuivering in Wervershoof 17.570 zonnepanelen te plaatsen beïnvloedt de groene stroomvoorziening. En HHNK legt om al dat beleid te betalen een eigen belasting op die €250 miljoen aan publieke middelen bijeenbrengt. Het waterschap is dus hartstikke politiek.
democratiseer de waterschappen
Naar goed Nederlands gebruik is er recent een adviescommissie geweest over die geborgde zetels (‘Geborgd gewogen’, rapport van Adviescommissie geborgde zetels bij waterschapsbesturen). Die concludeert dat de geborgde zetels binnen het waterschapsbestuur moeten worden afgeschaft, omdat watervraagstukken klimaatvraagstukken zijn. Er ligt zelfs een wetsvoorstel, van ons Noord-Hollandse Kamerlid Laura Bromet, voor het ‘volledig democratiseren van de waterschapsbesturen’.
Schaf geborgde zetels af
Waterschapsbesluiten zijn politieke besluiten. En politiek is in onze democratische rechtsstaat een kwestie van gekozen vertegenwoordigers. Niet van driekwart maar van álle bestuurders in het waterschap. Landbouwers en ondernemers verdienen geen privileges, maar stemmen net als alle andere belastingbetalers op de partij van hun voorkeur. En dan is er nog steeds een stevig debat over de hoogte van de belasting, over de (on)wenselijkheid van milieu- of klimaatmaatregelen. En over groene of zwarte dijken in een volgend Uitdam. Maar dan hebben we als inwoners wel iedere vier jaar de mogelijkheid om via de stembus van álle bestuursleden en hun keuzes wat te vinden. Dan zal geen bestuurslid zich meer afvragen waarom hij/zij het over brandende kwesties moet hebben.