Op 24 augustus hebben Gedeputeerde Staten geantwoord op de schriftelijke vragen van Klaas Breunissen en Harmen Binnema over de prijsvraag voor de tweede zeesluis bij IJmuiden.

Op 28 juli stelden Klaas Breunissen en Harmen Binnema de volgende schriftelijke vragen:

Op 21 januari 2004 was er overleg tussen bestuurders van de provincie Noord-Holland, de gemeente Amsterdam en het rijk over de verbetering van de zeetoegang bij IJmuiden. Minister Peijs van Verkeer en Waterstaat stelde 70 miljoen euro beschikbaar voor verbetering van de vaarroute vóór de sluizen, o.a. door het baggeren van de vaargeul. Een tweede grote zeesluis vond de minister te duur. Er werd afgesproken dat de regiobestuurders nog eens op een rijtje zouden zetten of er innovatieve en goedkopere oplossingen zijn dan een nieuwe zeesluis van minstens 800 miljoen euro. Eind 2004 vindt een volgende ontmoeting plaats.

In de Voorjaarsnota van 18 mei jl. stellen Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten voor 200.000 euro uit de voor de zeesluis gereserveerde UNA-middelen ter beschikking te stellen om de door de minister gevraagde informatie te kunnen leveren. ´Om aan het verzoek van de ministers te kunnen voldoen´, aldus de toelichting op het Voorjaarsbericht, ´is nu een projectorganisatie opgezet die moet zorgen voor tijdige oplevering van de benodigde informatie. Met de te verrichten werkzaamheden zullen ook kosten zijn gemoeid. Een externe procesmanager is aangetrokken en ook zal inhuur van kennis en capaciteit nodig zijn. De totale kosten hiervoor worden begroot op € 600.000. De provincie moet hiervan € 200.000 voor haar rekening nemen.´ Provinciale Staten hebben op 14 juni met het Voorjaarsbericht ingestemd.

In het Noord-Hollands Dagblad van 23 juli jl. stond het bericht dat ´de projectorganisatie Zeetoegang IJmuiden, waarin onder meer Amsterdam, de provincie en Rijkswaterstaat zijn vertegenwoordigd´ een prijsvraag hebben uitgeschreven ´voor het ontwerp van een tweede grote zeesluis bij IJmuiden´. Iedereen kan ideeën aanleveren, maar er wordt vooral gedacht aan binnen- en buitenlandse samenwerkingsverbanden van aannemers, waterbouwkundigen en financiers. De sluitingsdatum is 17 september. De winnaar krijgt een prijs van € 120.000, nummer twee de helft. Als het winnende idee bij de uiteindelijke uitvoering gebruikt wordt, ´kent de overheid nog een extra bedrag toe´. In het krantenbericht worden een aantal eisen genoemd waaraan de ingezonden ideeën moeten voldoen: schepen van 55 meter moeten er gebruik van kunnen maken, de maximale wachttijd voor een schip mag slechts drie kwartier zijn, de sluis moet zo rendabel mogelijk zijn, en de financiering moet slim worden opgelost. ´De prijsvraag moet leiden tot een haalbare en betaalbare oplossing voor de oplopende wachttijden bij het sluizencomplex. (…) Begin dit jaar verwezen de ministers Peijs (verkeer en waterstaat) en Dekker (Vrom) een ontwerp naar de prullenbak omdat de kosten - 800 miljoen euro - te hoog zouden zijn.´

Genoemd krantenbericht is voor ondergetekenden aanleiding tot het stellen van de volgende schriftelijke vragen aan Gedeputeerde Staten namens de statenfractie van GroenLinks.

Vragen
  1. Klopt het bericht dat de projectorganisatie Zeetoegang IJmuiden, waarvan de provincie deel uitmaakt, een prijsvraag heeft uitgeschreven voor ideeën voor een nieuwe zeesluis en de financiering daarvan?
  2. Zo ja, kunt u Provinciale Staten informeren over de criteria waarop de ingezonden ideeën zullen worden beoordeeld?
  3. Wie zit er in de jury? Klopt het dat de winnaar van de prijsvraag 120.000 euro in de wacht sleept, de nummer twee 60.000 euro en dat beiden voor een extra bedrag van de overheid in aanmerking komen als hun idee wordt uitgevoerd?
  4. Hoe wordt de prijsvraag gefinancierd?
  5. Vindt de financiering van de prijsvraag mede plaats uit de 200.000 euro die Provinciale Staten op uw verzoek op 14 juni beschikbaar hebben gesteld voor het opzetten van een projectorganisatie om de door de minister gevraagde informatie te leveren? Kunt u ons inzicht geven in de begroting van deze projectorganisatie: wie dragen er aan bij en hoeveel kosten de in het Voorjaarsbericht genoemde begrotingsposten ´werkzaamheden projectorganisatie´, ´externe procesmanager´ en ´inhuur van kennis en capaciteit´?
  6. Indien de prijsvraag mede gefinancierd wordt door de door de provincie beschikbaar gestelde € 200.000, bent u dan van mening dat u Provinciale Staten bij de behandeling van het Voorjaarsbericht adequaat heeft voorgelicht over de besteding van deze 2 ton?
  7. Vindt u het uitschrijven van een prijsvraag voor een goedkopere nieuwe zeesluis een teken van zwakte of een teken van kracht?
Op 24 augustus hebben Gedeputeerde Staten de volgende antwoorden op deze vragen vastgesteld:

1. Ja. De projectorganisatie Zeetoegang IJmuiden heeft een ontwikkelingscompetitie, c.q. prijsvraag uitgeschreven waarbij marktpartijen worden uitgedaagd om te komen met originele, creatieve en innovatieve ideeën die de bereikbaarheid van het Noordzeekanaalgebied verbeteren en tevens ook de financiële en maatschappelijke meerwaarde verbeteren ten opzichte van de referentievariant (tweede grote sluis, de voorkeursvariant uit de TN/MER-studie). De ideeën hoeven overigens niet per se de aanleg van een nieuwe sluis te betreffen.

2. De plannen zullen worden beoordeeld op een viertal criteria die uitgebreid in het "Uitvraagdocument Ontwikkelingscompetitie" zijn beschreven:

    1. Een plan moet voldoen aan de gestelde randvoorwaarden. Indien het niet aan alle eisen voldoet, wordt het niet in de verdere beoordeling meegenomen.
    2. De mate waarin wordt voldaan aan de vraagstelling m.b.t.
      1. verbetering van de bereikbaarheid
      2. verbetering van de financiële en maatschappelijke meerwaarde
    3. De mate waarin wordt voldaan aan de geformuleerde wensen en het gewenste
      uitwerkingsniveau.
    4. Het realiteitsgehalte en de robuustheid.

3. De plannen zullen worden beoordeeld door een onafhankelijke beoordelingscommissie bestaande uit:

  • Prof. Ir. E. Horvat (voorzitter)
  • Prof. Ir. H Velsink
  • Ir. T.G van der Meer

De beoordelingscommissie kan gebruik maken van deskundige ondersteuning ten behoeve van de beoordeling van nautische aspecten, kosten-batenanlyse, financiering etc.

Voor de twee plannen die als beste worden beoordeeld is een bedrag van €120.000,- resp. €60.000,- beschikbaar. De drie als beste beoordeelde plannen ontvangen ook een immateriële beloning in de vorm van publiciteit.

Voor alle ingediende plannen geldt dat het intellectuele eigendom van de ideeën bij de indienende partij blijft. Indien een idee uiteindelijk ook wordt toegepast zal daar daarom een ideegebruiksvergoeding tegenover worden gesteld. Nadere uitwerking van het punt van deze vergoeding is onderdeel van de werkzaamheden van de beoordelingscommissie.

4. Het prijzengeld beloopt een bedrag van € 180.000,--. De gemeente Amsterdam en de provincie Noord-Holland hebben zich in beginsel bereid verklaard de dekking van dit bedrag voor hun rekening te nemen.

5. Voor wat betreft de dekking van het provinciale aandeel in het prijzengeld zal nog moeten worden onderzocht welke mogelijkheden hiervoor beschikbaar zijn. Ook het bij het Voorjaarsbericht door PS beschikbaar gestelde budget van €200.000,-- zal hierbij worden betrokken.

Voor de projectorganisatie is een begroting opgesteld welke een totaalbedrag beloopt van €600.000,--. Provincie Noord-Holland, gemeente Amsterdam en RWS directie Noord-Holland verklaarden zich reeds bereid elk €150.000,-- bij te zullen dragen. De Kamer  van Koophandel Amsterdam en de Ondernemingsvereniging Regio Amsterdam (ORAM) hebben tot nog toe gezamenlijk een bedrag van €75.000,-- toegezegd. Met deze laatste twee organisaties vindt nog overleg plaats over mogelijke verhoging van hun bijdrage.

Van het begrote bedrag is €137.000,-- bestemd voor de inhuur van een externe procesmanager. Het resterende bedrag wordt volledig gebruikt voor inhuur van kennis en capaciteit. De in de projectorganisatie deelnemende partijen hebben afgesproken de kosten van de door hen geleverde personele inzet niet aan het project te zullen doorberekenen.

6. Zoals gezegd wordt thans gekeken welke mogelijkheden er zijn voor de financiering van het provinciale aandeel in het prijzengeld. Op dit moment is nog niet duidelijk of dat ook deels ten laste van het bedrag van €200.000,-- zal gebeuren.

De aanvraag in het kader van het Voorjaarsbericht was gerelateerd aan de hoogte van de voor de projectorganisatie opgestelde begroting van €600.000,--Ten tijde van het Voorjaarsbericht was evenwel nog niet bekend welke bedragen de diverse partijen beschikbaar zouden stellen en welk bedrag dan ten laste zou komen van de provincie.

Toentertijd bestond evenmin nog geen, c.q. onvoldoende inzicht in de uitwerking van de idee van de prijsvraag, het daarmee samenhangende prijzengeld, en de daaruit voortvloeiende financiële implicaties.

Bij het Voorjaarsbericht zijn wij uitgegaan van de toen actuele informatie en wij menen derhalve u toen adequaat te hebben geïnformeerd.

7. Wij willen er nogmaals op wijzen dat de scope van het vraagstuk verder reikt dan alleen de aanleg van een nieuwe goedkopere zeesluis. De ontwikkelingscompetitie/prijsvraag is nu bedoeld om alle innovatiekracht en creativiteit te mobiliseren om te komen tot de gewenste verbetering van de zeetoegang IJmuiden. Deze kennis en kunde is voor een belangrijk deel te vinden bij marktpartijen. Wij zijn van mening dat het zeer onverstandig zou zijn om die vermogens nu onbenut te laten en wij zien het uitschrijven van de prijsvraag dan ook op geen enkele wijze als een teken van zwakte.